Chỉ số ORP là gì?
Khả năng oxy hóa – khử (ORP hay thường được viết là Redox) là một chỉ số chỉ ra khả năng oxy hóa – khử của chất lỏng nói chung. Ví dụ, nước có khả năng oxy hóa vừa (như nước được sục khí), oxy hóa mạnh (như nước clo hoặc dung dịch hydro peroxide) hoặc khử (như môi trường nơi vi khuẩn kỵ khí hoạt động).
Nói tóm lại, ORP là một trong những tiêu chí quan trọng để đo độ sạch của nước và khả năng phân hủy chất gây ô nhiễm (tự làm sạch). ORP có nhiều ứng dụng, như để kiểm tra vệ sinh an toàn nước uống hoặc theo dõi môi trường cho các quá trình kỵ khí (ứng dụng trong xử lý nước thải, nông nghiệp, sản xuất…). Chỉ số ORP được đo bằng các dụng cụ chuyên dụng và có đơn vị là milivolt (mV), chỉ số ORP có thể có giá trị dương (+) hoặc giá trị âm (-).
ORP trong môi trường nước
ORP phụ thuộc và lượng oxy hòa tan trong nước (DO) và những nguyên tố khác có chức năng tương đương oxy. Chỉ số ORP cao (khả năng oxi hóa cao) giúp làm sạch các chất ô nhiễm trong nước. Tuy nhiên để kết luận nguồn nước đó là sạch hay không thì không thể dựa vào mỗi chỉ số ORP mà còn nhiều yếu tố khác, quan trọng nhất là thành phần các chất có trong nước là gì.
Nước sông hồ có chỉ số ORP dưới 200, ngược lại nước bể bơi, ORP từ 700 đến 720 mV giúp khử trùng rất nhanh, nước cấp có chỉ số ORP khoảng từ 200 đến 500mV, nước đóng chai có chỉ số ORP khoảng 400 đến 600mV…
Chất oxy hóa làm tăng millivolt và do đó làm tăng khả năng khử trùng. Các chất oxy hóa điển hình là axit hypochlorous (một thành phần của clo tự do), ozone, hydro peroxide và kali monopersulphate. Chất khử làm cho giá trị millivolt giảm và do đó giảm khử trùng. Các chất khử điển hình là ion hypochlorite (một thành phần của clo tự do), chloramines, axit cyanuric, chất hữu cơ (bụi bẩn), nước tiểu, mồ hôi, vi sinh vật, hóa mỹ phẩm…
ORP trong nước uống
Với các chỉ số đã nêu trên, ta sẽ nghĩ ngay đến việc nguồn nước có chỉ số ORP cao sẽ tốt cho sức khỏe, nhưng trong thực tế, chỉ số ORP trong cơ thể của một người hoàn toàn khỏe mạnh luôn ở chỉ số âm, với một vài trường hợp ghi nhận lên đến -350 mV. Enzym trong miệng chúng ta và sữa mẹ đều có chỉ số ORP là -70 mV, các loại nước ép trái cây như cà rốt, cà chua có chỉ số là -50 mV.
Giáo sư Okouchi và các nghiên cứu sinh của ông đã tiến hành đo ORP trên các mẫu da, plasma máu, nước bọt, dịch ối… của những người hoàn toàn khỏe mạnh, tất cả đều cho kết quả độ mV ở con số âm. Họ cũng tiến hành đo tương tự với các loại rau củ sống và kết quả đều ra chỉ số mV âm.
Hơn nữa chỉ số ORP sẽ thay đổi tùy thuộc vào độ tươi của rau củ, phần lớn rau củ tươi sẽ có chỉ số ORP thấp hơn các loại đã héo. Các loại nước giải khát công nghiệp nói chung đều có tính oxy hóa mạnh và đương nhiên chỉ số ORP cũng rất cao, và qua những nghiên cứu trên, họ cho rằng nước có tính khử (chỉ số ORP thấp) sẽ tốt hơn cho sức khỏe chúng ta.
Tuy nhiên như đã đề cập phía trên, việc kết luận một nguồn nước sạch, có lợi cho sức khỏe hay không không hoàn toàn phụ thuộc vào chỉ số ORP mà quan trọng hơn chính là những chất, hợp chất có trong nước. Một số chất với ORP âm sẽ tạo thành chất độc và một số chất với chỉ số ORP dương sẽ trở thành thuốc trị bệnh. Các bạn có thể tham khảo thêm ở các bài viết cùng chuyên mục của Scimitar để hiểu rõ hơn.
